Odłamki - Ismet Prcić

 

Tytuł: Odłamki

Autor: Ismet Prcić

Wydawnictwo: SQN

Gatunek: historyczna, autobiografia

Liczba stron: 430

Premiera: 18.03.2015

8/10

Ismet Prcić jest trzydziestoośmioletnim poważanym reżyserem i dramaturgiem bośniackiego pochodnia. Wyemigrował do Stanów Zjednoczonych by uciec przed wojną domową. Kiedy obronił tytuł magistra sztuk pięknych na Uniwersytecie Kalifornijskim zajął się swoją pasją – pisaniem. „Odłamki” są jego debiutancką książką. Powieść zyskała liczne nagrody oraz uznanie krytyków. Pisarz wraz z małżonką mieszka w Portland w stanie Oregon.

Autor, a zarazem główny bohater tej niezwykłej i przejmującej historii, będącej również autobiografią składającą się ze strzępków, odłamków wspomnień mężczyzny opowiada jego losy. Ismet chciał żyć jak normalny człowiek, zająć się swoją pasją, mieć przyjaciół i znaleźć miłość. Niestety znalazł się w samym środku okrutnego konfliktu na tle etnicznym. Po traumatycznych przeżyciach postanawił zostawić wszystko w tyle i wyemigrować do Ameryki. Czy aby na pewno ucieczka stała się dla niego wybawieniem? ..I kim jest Mustafa – żołnierz, którego losy przeplatają się z losami bohatera?

Prcić nie unika bezpośredniego przedstawienia sprawy, stawia kawę na ławę. W sposób barwny i dobitny opisuje traumatyczne przeżycia, które ciążą mu na sercu. Nie rozczula się nad sobą, ani nie marnuje czasu na zbędne czułości i opisy pełne pięknych zwrotów. Skupia się na wojnie – niesprawiedliwej, brutalnej, koszmarnej walce. Wszystko co dzieje się podczas akcji nie jest wyssane z palca, to dzieje się naprawdę i to bliżej niż myślimy.

Całe życie uczymy się o tym co dzieje się na świecie, czym jest konflikt zbrojny, jak wpływa na dzieje ludzkości. Poprzez literaturę i wiedzę nauczycieli, dziadków oraz innych osób dowiadujemy się przeszłości, ale tak naprawdę nie możemy wiedzieć tego co wiedzą ludzie, którzy przeżyli to na własnej skórze. Siedzimy w bezpiecznym domu, niczego nam nie brakuje. Czym więc są nasze problemy w obliczu strzałów, bomb, mordów, głodu, biedy, strachu. My nie boimy się o jutro, a gdzieś tam na świecie ktoś walczy o życie.

Jestem szczerze zaskoczona, w pozytywny tego znaczenia sposób. Momentami książka wywoływała uśmiech na mojej twarzy, by zaraz potem wywołać we mnie wielki szok. Spodobała mi się nuta słowiańskiego charakteru i wrażliwości jaka została wpleciona w treść oraz czarny humor wydobywający efekt humorystyczny z zestawienia elementów grozy i absurdu. Przedstawiona historia mimo, że nie wymusza na czytelniku ckliwości i tak łapie za serce i wbija w nie odłamek. Skłania do zatrzymania się na chwilę i zmusza do refleksji.  Otwiera oczy na to co dzieje się na świecie, na krzywdę drugiego człowieka oraz na bezsens, którego nie można w żaden sposób wytłumaczyć.

Przepełnia mnie wszechogarniający podziw dla autora i jego debiutanckiej książki. Nie należy ona do łatwych, ale z całą pewnością warto po nią sięgnąć. Pisarz użył esencjalnego, prostolinijnego języka, oryginalnej budowy zdań, niejednostajnej narracji. Jeśli w dalszym ciągu Was to nie porywa, przyznam szczerze, ze książka nie znajdę się w moich ulubionych gustach literackich, a mimo to spodobała mi się i jestem pewna, że na długo pozostanie w mojej pamięci.

Wyzwania czytelnicze:
przeczytam tyle ile mam wzrostu  (łącznie: 73,06 cm na 161)

Za egzemplarz recenzencki serdecznie dziękuję Wydawnictwu SQN